Ένα από τα πιο συναρπαστικά αρχαιολογικά ευρήματα, αν και δεν του έχει δοθεί η αρμόζουσα σημασία, είναι η λεγόμενη μπαταρία της Βαγδάτης, η οποία ανακαλύφθηκε από τον Γερμανό αρχαιολόγο Wilhelm Konig στο Ιράκ το 1938, θέτοντας έτσι την πρώτη κατασκευή μπαταρίας μέχρι και 2250 έτη πριν.
Το εύρημα χρονολογείται από την Παρθία περίοδο και πιστεύεται ότι επρόκειτο για μια αρχαία μπαταρία.
Το περίεργο είναι ότι η αρχαία αυτή μπαταρία έδωσε μετρήσεις τάσης. Μετά από 2250 χρόνια, συνέχιζε να παράγει τάση των 0,8 – 2 V, ενώ η παράλληλη σύνδεση και άλλων μπαταριών θα μπορούσε να οδηγήσει και σε μεγαλύτερες τάσεις!
Η προϊστορική αυτή μπαταρία, γνωστή επίσης και ως μπαταρία της Παρθίας, χρονολογείται περίπου από το 200 πΧ. έως το 600 μ.Χ και είχε χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή μικρής ποσότητας ηλεκτρισμού, με σκοπό την επιμετάλλωση.
Πιο συγκεκριμένα, το 1981 ο επιστήμονας Δρ Αρν. Εγκεμπρεχτ κατασκεύασε μια ολόιδια μπαταρία με αυτή της Βαγδάτης και κατόρθωσε, μέσα σε 2 μόνο ώρες, να επιχρυσώσει ασημένια αντικείμενα. Μια εξήγηση λοιπόν που θα μπορούσε να δοθεί θα ήταν ότι χρησίμευε για την επίστρωση και επιχρύσωση μετάλλων, με την μέθοδο της ηλεκτρόλυσης.
Μια άλλη εξήγηση που πάει λίγο πιο μακριά θέλει τους Αιγύπτιους να είχαν κατορθώσει να κατασκευάσουν κάποιας μορφής λαμπτήρες και με την ενεργοποίησή τους από τέτοιες μπαταρίες κατόρθωσαν να ζωγραφίσουν τις σκοτεινές αίθουσες των πυραμίδων, κάτι που μέχρι σήμερα παρέμενε μυστήριο. Σε πολλές Αιγυπτιακές τοιχογραφίες υπάρχουν απεικονίσεις ανθρώπων να κρατούν τέτοιους λαμπτήρες, αλλά και διάφορες φωτεινές μπάλες στα χέρια τους.
Αντίγραφα των μπαταριών της Βαγδάτης έχουν κατασκευασθεί και μελετηθεί από διάφορες επιστημονικές ομάδες, μεταξύ των οποίων ο W.F. Gray του General Electric High Voltage Laboratory, Pittsfield Massachusetts και η ομάδα της Dr.M. Senechal στο Smith College. Τα αντίγραφα αυτά μπορούν να παράγουν τάση 0,8-2 Volt, ενώ η παράλληλη σύνδεση ενός αριθμού μπαταριών μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες τάσεις.
Είναι λοιπόν αναμφισβήτητο ότι τα ευρήματα ήταν ή μπορούσαν να λειτουργήσουν ως μπαταρίες παραγωγής χαμηλής τάσης.
Και αν εδώ η ηλεκτροχημεία ολοκληρώνει τις επιστημονικές της παρατηρήσεις, ξεκινά το πρόβλημα για την αρχαιολογία: τα ευρήματα της Βαγδάτης είναι μοναδικά, καθώς πουθενά αλλού στον κόσμο δεν έχει βρεθεί κάτι αντίστοιχο. Τίθεται πλέον το ερώτημα ποιός, πώς και με τι χρήσεις είχε γνώση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έστω και σε αυτή την κλίμακα, το 200 π.Χ ;
Η πρώτη απάντηση που προβλήθηκε ήταν ότι οι λαοί της περιοχής, συγκεκριμένα εκείνη τη χρονική περίοδο οι Πάρθοι, χρησιμοποιούσαν τα στοιχεία για την επιχρύσωση κοσμημάτων και άλλων σκευών. Όμως η εξήγηση αυτή αντικρούεται από το ότι όσα επιχρυσωμένα αντικείμενα έχουν βρεθεί, έχουν κατασκευασθεί με τη μέθοδο της επικόλλησης φύλλων χρυσού, απευθείας στo βασικό μέταλλο, ή με τη χρήση πάστας υδραργύρου. Επιπλέον η διαμόρφωση της «συσκευής» σε ένα μικρό, κλειστό βάζο δεν είναι εκείνη που θα επέτρεπε τη διενέργεια επιμεταλλώσεων, παρά μόνο στα πολύ μικρά αντικείμενα που θα χωρούσαν στο βάζο.
Μια άλλη εξήγηση ήταν η χρήση των μπαταριών σε σειρά, ώστε να παράγουν ρεύμα μεγαλύτερης τάσης, αν και χαμηλής έντασης, για «θαυματουργές» εφαρμογές. Δηλαδή για μικρά τρικ μέσα σε ναούς όπως μικρές εκκενώσεις από αγαλματίδια και άλλα εφέ, με στόχο τον εντυπωσιασμό των πιστών. Όμως πουθενά δε βρέθηκαν ίχνη συρμάτων που θα λειτουργούσαν ως καλώδια ή άλλης διαμόρφωσης που θα επέτρεπε την «εξαγωγή» του ρεύματος από τη μπαταρία και τη χρήση του.
Οι πιθανές χρήσεις δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς, σε όλο το εύρος των πιθανών εφαρμογών. Είναι πολύ πιθανό οι συσκευές αυτές να χρησιμοποιήθηκαν για κάτι που απλά είναι έξω από την πορεία σκέψης των σημερινών ερευνητών.
Τελικά η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι οι κατασκευαστές τους, πιθανώς κατά τύχη, όπως άλλωστε έχει συμβεί και για πολλές άλλες ανακαλύψεις, αντιλήφθηκαν το φαινόμενο της ηλεκτροαπόθεσης, ή απλά της κυκλοφορίας ηλεκτρικού ρεύματος μέσα στη συσκευή και τη χρησιμοποίησαν για κάποια απλοϊκή εφαρμογή, για την οποία μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν.
Σε κάθε περίπτωση οι μπαταρίες της Βαγδάτης, αν τελικά πράγματι ήταν μπαταρίες, αποτελούν ένα από τα πιο συναρπαστικά αρχαιολογικά ευρήματα, αν και δεν τους έχει δοθεί η αρμόζουσα σημασία, ίσως γιατί φέρνουν σε δύσκολη θέση τη συμβατική αρχαιολογία.
Πηγή: A Tsopouridis (ΤΕΙ Κρήτης – Πτυχιακή εργασία), amperorio.gr
Δείτε μερικές ενδιαφέρουσες αναρτήσεις
Αναρτήσεις
