Συμβουλές ορθής χρήσης συσκευών ψύξης

Ψυγεία, καταψύκτες και συνδυασμοί αυτών

Κατανάλωση ενέργειας

Όλα τα ψυγεία, καταψύκτες και οι συνδυασμοί τους διαθέτουν συμπιεστή υπεύθυνο για την κατανάλωση ενέργειας ώστε να διατηρείται χαμηλή η θερμοκρασία στο εσωτερικό των θαλάμων τους. Το διάγραμμα 8 παρουσιάζει την τυπική κατανάλωση ρεύματος για τις συσκευές αυτές. Η μέγιστη κατανάλωση παρουσιάζεται κατά την έναρξη λειτουργίας του συμπιεστή. Η ενεργειακή κατανάλωση σταματά όταν ο συμπιεστής βρίσκεται εκτός λειτουργίας.

: Διάγραμμα 8: Ενεργειακή κατανάλωση ψυγείο-καταψύκτη

Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της παύσης λειτουργίας του συμπιεστή και της επαναλειτουργίας του καθορίζεται από τα τεχνικά χαρακτηριστικά, τη χρήση, και τη θέση της συσκευής. Έτσι για παράδειγμα, όσο καλύτερη είναι η μόνωση της συσκευής, τόσο καλύτερα διατηρείται η θερμοκρασία στο εσωτερικό της και ο συμπιεστής λειτουργεί για μικρότερο χρονικό διάστημα καταναλώνοντας συνεπώς χαμηλότερα ποσά ενέργειας.

Η θερμοκρασία λειτουργίας και η θερμοκρασία περιβάλλοντος παίζουν σημαντικό ρόλο. Όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή της διαφορά τους τόσο περισσότερο χρόνο χρειάζεται να λειτουργεί ο συμπιεστής καταναλώνοντας περισσότερη ενέργεια.

Η χρήση της συσκευής είναι σημαντική για την κατανάλωση ενέργειας. Όσο περισσότερο χρόνο και όσο συχνότερα ανοίγει η πόρτα τόσο περισσότερη ώρα λειτουργεί ο συμπιεστής και τόσο περισσότερη ενέργεια καταναλώνεται.

Η συντήρηση της συσκευής είναι επίσης πολύ σημαντική, ειδικά η μόνωση (λάστιχο) περιφερειακά της πόρτας θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά. Τέλος, η συσκευή πρέπει να εγκαθίσταται σωστά, ώστε να πραγματοποιείται αερισμός στο πίσω μέρος της.

Ο αριθμός αστέρων προσδιορίζεται από τη θερμοκρασία του θαλάμου και την ικανότητα κατάψυξης. Η κατάταξη αστέρων του θαλάμου αποθήκευσης κατεψυγμένων τροφών, εφόσον υπάρχει, γίνεται σύμφωνα με τον πίνακα 3.

Πίνακας 3: Κατηγορίες ψύξης

Κατηγορία	Θερμοκρασία θαλάμου κατάψυξης	Μέσος χρόνος αποθήκευσης κατεψυγμένων τροφίμων
–	Μπορεί να έχει θάλαμο για την παραγωγή πάγου	Διατηρεί απλά τα τρόφιμα φρέσκα
*	–6°C	1 εβδομάδα
**	–12°C	1 μήνα
***	–18°C	3 μήνες
* ***	–18°C	3 μήνες (καταψύχει φρέσκα τρόφιμα)

Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζεται η μεταβολή της κατανάλωσης ενέργειας στις διάφορες ενεργειακές κλάσεις.

Τα όρια της κάθε κλάσης καθορίζονται από τη χωρητικότητα, τον αριθμό αστέρων και τον τύπο της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται.

Η τιμή αυτή υπολογίζεται βάσει της κατανάλωσης και του όγκου της συσκευής και αποτελεί δείκτη, ο οποίος δεν υπολογίζεται σε kWh. Αναφέρεται σε μέση Ευρωπαϊκή τιμή που έχει συμφωνηθεί στην Οδηγία.

Πίνακας 4: Ενεργειακή κατανάλωση ανάλογα την κλάση

Κλάση	Ενεργειακή κατανάλωση
A++	> - 70%
A+	από -70% έως -58%
A	από -58% έως -45%
B	από -45% έως -25%
C	από -25% έως -10%
D	από -10% έως 0
E	από 0 έως +10%
F	από +10% έως +25%
G	> +25%

Τεχνικά χαρακτηριστικά

Τα βασικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την ενεργειακή απόδοση των συσκευών ψύξης είναι:

• Σύστημα ψύξης (frost, no-frost, ψύξη με αέρα, δυναμική ψύξη)

• Σύστημα απόψυξης (χειροκίνητη, ημιαυτόματη, αυτόματη)

• Εξαερισμός του εναλλάκτη θερμότητας (σημαντικό ιδίως για τις εντοιχισμένες συσκευές)

• Συνδυασμένη ψύξη κατάψυξη – με ανεξάρτητη ρύθμιση των θερμοκρασιών

• Κλιματική κατάταξη

• Θερμική μόνωση και σφράγιση

• Εγκατάσταση

• Χωρητικότητα

Όπως προαναφέρθηκε, η κατανάλωση ενέργειας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαφορά μεταξύ εξωτερικής θερμοκρασίας και θερμοκρασίας που ρυθμίζεται η ψύξη. Επομένως, είναι σημαντικό να επιλέγεται συσκευή που να ανήκει στη σωστή κλιματική τάξη (βλ. πίνακα παρακάτω).

Η δημιουργία πάγου στα τοιχώματα του καταψύκτη θα πρέπει να αποφεύγεται. Ο πάγος δρα σα θερμική μόνωση, εμποδίζοντας την ψύξη και αναγκάζοντας το συμπιεστή να λειτουργεί περισσότερο ώστε να διατηρεί σταθερή εσωτερική θερμοκρασία. Για το λόγο αυτό έχει αναπτυχθεί πλήθος τεχνολογικών λύσεων ώστε να μη σχηματίζεται πάγος.

Θα πρέπει επιπλέον, να επιτρέπεται η κυκλοφορία του αέρα γύρω από τα τρόφιμα ώστε να απομακρύνεται η θερμότητα. Ωστόσο, ο αέρας τείνει να στρωματοποιείται ανάλογα με τη θερμοκρασία: ο κρύος αέρας είναι πιο πυκνός και συγκεντρώνεται στα χαμηλότερα μέρη της συσκευής δυσχεραίνοντας τη συντήρηση των τροφίμων. Σήμερα, έχουν αναπτυχθεί συστήματα για την εξαναγκασμένη κυκλοφορία του αέρα στο εσωτερικό της συσκευής.

Τα υπάρχοντα συστήματα ψύξης κατατάσσονται ως εξής:

• Πάγου (Frost) – επιτρέπουν το σχηματισμό πάγου

• Χωρίς πάγο (No Frost) – ο καταψύκτης δεν συσσωρεύει πάγο λόγω της ύπαρξης ενός αφυγραντή που αφαιρεί την υγρασία από τον αέρα μέσα στην κατάψυξη και εμποδίζει τη δημιουργία πάγου.

• Δυναμική ψύξη (Dynamic frost) – πραγματοποιείται ομοιόμορφη κατανομή θερμοκρασίας στο εσωτερικό, που οφείλεται είτε στην παρουσία και λειτουργία ενός ανεμιστήρα που εξασφαλίζει τη δυναμική μεταφορά του ψυχρού αέρα είτε στη διαμόρφωση του χώρου που διευκολύνει την κυκλοφορία του αέρα. Τα συγκεκριμένα συστήματα βοηθούν τη συσκευή να φτάσει την επιθυμητή θερμοκρασία σε μικρό χρονικό διάστημα.

Στις συσκευές που σχηματίζεται πάγος, η απόψυξη μπορεί να επιτευχθεί με τους παρακάτω τρόπους:

• Χειροκίνητα - η λειτουργία της συσκευή πρέπει να σταματήσει τελείως

• Ημιαυτόματα – η λειτουργία του καταψύκτη πρέπει να σταματήσει χωρίς να ισχύει το ίδιο και για το τμήμα της ψύξης

• Αυτόματα - η συσκευή κάνει απόψυξη χωρίς διακοπή της λειτουργίας της

Οι ψυγειοκαταψύκτες μπορεί να έχουν δύο συμπιεστές. Η ύπαρξη των δύο συμπιεστών δίνει τη δυνατότητα ανεξάρτητης λειτουργίας και ρύθμισης της θερμοκρασίας στα δύο τμήματα. Αυτός ο τύπος συσκευής εξοικονομεί ενέργεια χωρίς ωστόσο, αυτή η εξοικονόμηση να εκφράζεται στο ενεργειακό σήμα αφού η πραγματική κατανάλωση ενέργειας εξαρτάται από τη χρήση που γίνεται στη συσκευή.

Όσον αφορά τη μόνωση, η ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται στις πόρτες και στα τμήματα είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Η ορθή εγκατάσταση είναι επίσης σημαντική προκειμένου να διασφαλίζεται ο σωστός αερισμός και η απομάκρυνση της θερμότητας του εναλλάκτη στο πίσω μέρος της συσκευής. Γι’ αυτό το σκοπό είναι απαραίτητη η τοποθέτηση της συσκευής σε κατάλληλη απόσταση από τον τοίχο. Η ελάχιστη αποδεκτή απόσταση είναι 5 cm περιμετρικά της συσκευής. Επιπλέον, αυτές οι συσκευές δεν θα πρέπει να εγκαθίστανται κοντά σε πηγές θερμότητας όπως φούρνοι ή παράθυρα με άμεση πρόσπτωση του ηλιακού φωτός.

Σύμφωνα με τη νέα Κοινοτική Οδηγία οι κατηγορίες και οι κλιματικές κλάσεις που ταξινομούνται οι συσκευές ψύξης φαίνονται στους παρακάτω πίνακες.

Συμβουλές ορθής χρήσης συσκευών ψύξης

Η κατανάλωση ενέργειας που αναγράφεται στο σήμα επιτυγχάνεται σε συγκεκριμένες συνθήκες χρήσης (οι συνθήκες αυτές περιγράφονται στα φυλλάδια που συνοδεύουν τη συσκευή και το σήμα της). Ο τρόπος χρήσης αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την πραγματική ενεργειακή κατανάλωση. Ένας ψυγειοκαταψύκτης κλάσης A++ μπορεί να έχει πολύ χαμηλή ενεργειακή απόδοση αν οι πόρτες του ανοίγονται συχνά ή αν η στεγάνωση της πόρτας δεν είναι σε καλή κατάσταση. Είναι επομένως σημαντικό, ο πωλητής να γνωρίζει πιθανές λανθασμένες πρακτικές κατά τη χρήση της συσκευής και να μπορεί να ενημερώσει σωστά τον καταναλωτή που υποστηρίζει ότι η υψηλής ενεργειακής κλάσης συσκευή που αγόρασε καταναλώνει πολλή περισσότερη ενέργεια από την αναμενόμενη.

Κάποιες συμβουλές για αποδοτικότερη χρήση των συσκευών ψύξης, ώστε να επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ενέργειας είναι:

Αποφύγετε την τοποθέτηση του κοντά σε πηγές θερμότητας, όπως ο φούρνος, το πλυντήριο πιάτων, το καλοριφέρ κλπ. Με κάθε επιπλέον βαθμό θερμοκρασίας στο χώρο της συσκευής, η κατανάλωση της αυξάνει κατά 3%
Ρυθμίστε τη θερμοκρασία στους 4-5°C για τη συντήρηση και στους -15 ως -18°C για την κατάψυξη
Κάνετε τακτικά απόψυξη στη συσκευή σας (εάν δεν έχει αυτόματη απόψυξη): πάχος πάγου 5 mm αυξάνει κατά 30% την κατανάλωση ενέργειας
Μην τοποθετείτε ζεστά τρόφιμα στο εσωτερικό του ψυγείου
Μην ανοίγετε άσκοπα την πόρτα και μην την αφήνετε ανοικτή πολύ ώρα
Ελέγχετε τακτικά το λάστιχο της πόρτας της συσκευής, εάν δεν εφαρμόζει καλά πρέπει να αλλαχθεί
Επιβεβαιώνετε ότι ο αέρας κυκλοφορεί ελεύθερα πίσω από τη συσκευή αφήνετε τουλάχιστον 5 εκατοστά απόσταση από τον τοίχο και ξεσκονίζετε συχνά το πλέγμα στο πίσω μέρος.
Όταν απουσιάζετε από το σπίτι σας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, π.χ. σε διακοπές, βγάζετε το ψυγείο από την πρίζα, αδειάζετε το και αφήνετε την πόρτα του ανοικτή.

Συμβουλές για βέλτιστη επιλογή ψυγείου – καταψύκτη

Επιλέξτε μοντέλο με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας (Α, Α⁺, Α⁺⁺).
Προτιμήστε το κατάλληλο μέγεθος για τις ανάγκεςσας. Ψυγεία μεγαλύτερης χωρητικότητας καταναλώνουν σημαντικά περισσότερη ενέργεια.
Οι ψυγειοκαταψύκτες με τον καταψύκτη πάνω είναι συνήθως αποδοτικότεροι από αυτούς τύπου «side-by-side».
Συσκευές χωρίς αυτόματη απόψυξη καταναλώνουν έως και τη μισή ενέργεια, ωστόσο η τακτική απόψυξη είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η απόδοσή τους.
Μοντέλα με εξωτερική παροχή πάγου καταναλώνουν περισσότερο.
Αποφύγετε τη χρήση 2 ψυγείων. Γενικά, είναι οικονομικότερο να έχετε ένα μεγαλύτερο ψυγείο παρά δύο μικρότερα.